HER 100 GENÇTEN 95’İ, YURT DIŞINDA OKUMA YA DA ÇALIŞMA DERDİNDE
Farkında mısınız?
On yıl öncesine kadar yurt dışında eğitim alıp, yaşamını orada sürdürmeyi hayal eden gençlerimizin sayısı bugünle kıyaslanmayacak kadar azdı. Bugün ise iyi eğitim almış gençlerimiz arasında, yurt dışında eğitim ve yaşam hayali kuranların sayısı, tahminlerinizin çok üzerinde…
Çevrenizdeki insanların konuşmalarına kulak kabartırsanız, yurt dışına gitmek için her türlü imkânı zorlayan gençlerin sayısının, korkutucu hızla arttığına tanık olabilirsiniz.
Neden korkutucu?
Bugün Türkiye, yurt dışına en fazla öğrenci gönderen ülkeler sıralamasında 11’inci ülke. “Beyin göçü” olarak adlandırılan bu durumdan, bizim gibi zarar gören ülkeler olduğu gibi, kârlı çıkan ülkeler de var. “Beyin göçü veren”ler arasında Hindistan, Çin ve Türkiye öne çıkarken; “beyin göçü alan” ülkeler arasında ABD, Almanya ve İngiltere başı çekiyor.
NEDEN GİDİYORLAR?
Pekâlâ Türkiye’nin iyi yetişmiş, zeki gençleri neden geleceklerini başka ülkelerde arıyor?
Beyin göçü alan ülkelerin, eğitim kalitelerinin yanında demokrasi, milli gelir, hukuk gibi parametrelerde dünyanın en ileri ülkeleri olmaları elbette tesadüf değil.
British Council’in Türkiye’deki 81 ilde 22-25 yaş arasındaki 4.816 üniversite öğrencisi denek üzerinde yaptığı araştırmanın sonuçları, yetişmiş insan kaybı açısından karşı karşıya olunan tehdidin boyutuna dair önemli bir ipucu veriyor. Araştırma, Türkiye’de her 100 gençten 95’inin lisans ve lisansüstü eğitimlerini yurt dışındaki üniversitelerde yapmak istediklerini gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre 15-24 yaş arası gençlerde işsizlik bir önceki yıla göre 7,2 puan yükselerek % 27,1’e ulaşmış durumda.
Türkiye, gençlerine umut veren bir ülke olmaktan, onlara iyi bir gelir ve yaşam standardı sunmaktan hızla uzaklaşıyor. Mevcut çalışanların gelir durumu bu açıdan ilginç bir veri olabilir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’deki çalışanların yüzde 40,3’ü asgari ücret (2021 TL) alıyor. Yüzde 42,7’si ise asgari ücretin azami iki katı kadar (4040 TL) gelire sahip. Çalışanların yüzde 83’ü 4 bin TL’nin altında ücret alıyor. Kendisine güvenen ve bu standardı hak etmediğini düşünen gençlere kızmak ve hak vermemek mümkün mü?
“GERİ DÖNMEYECEĞİZ”
2017 ve 2018’de Türkiye’den giden genç göçmen rakamlarına bakarak rahatlıkla şunu söyleyebiliriz: Türkiye’nin verdiği göç büyük oranda beyin göçünden oluşuyor. Tersine çevrilmesi gereken bu durumun, orta vadede ülkemize büyük vereceğini de söylememiz gerekiyor.
Dünyanın en büyük eğitim fuarı organizasyonlarından IEFT’nin yaptığı araştırmaya göre yurtdışında eğitim gören Türk gençlerinin yaklaşık 4’te 3’ü geri ülkemize dönmek istemiyor. Gidenlerin gitme nedenlerinin başında ise iki başlık geliyor, birincisi Türkiye’de ifade özgürlüğünün olmadığının düşünülmesi, ikincisi ise kariyer ve iş bulma konusundaki umutsuzluk.
MİLYONERLERDE DURUM
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre yurt dışında yerleşik mudi sayısı Haziran 2019 sonu itibarıyla 21 bin 319’a ulaşmış durumda. Yurt dışındaki milyonerlerin sayısı geçen yılın sonuna göre 2 bin 993 kişi artarken, bu kişilerin hesaplarındaki para miktarı 94 milyar 521 milyon lira olarak hesaplandı.
Yurt dışında yerleşik mudilerin bankadaki mevduatlarının 8 milyar 457 milyon lirası yerel para, 85 milyar 675 milyon lirası yabancı para ve 388 milyon lirası da kıymetli maden depo hesaplarından oluştu. Yurt dışında yerleşik milyoner başına düşen ortalama mevduat da 4 milyon 434 bin lira olarak hesaplandı.
AÇIK ARA BİRİNCİYİZ
New World Wealth’ün 2018 raporu ise ilginç veriler içeriyor. 2017 yılında dünyada yaşanan 95 bin milyoner göçünde ilk üç sırayı Çin, Hindistan ve Türkiye alıyor. İlk iki sıradaki ülkelerin 1,5 Milyara yaklaşan nüfusları olduğu dikkate alındığında, 81 Milyonluk Türkiye’den son iki yılda 12 bin milyoner göçü yaşanması, bu göçün büyük oranda Avrupa ülkelerine olması çok ama çok düşündürücü. Nüfusa oranlarsak, Türkiye dünya sıralamasında açık ara ilk sıraya yerleşiyor.
Sorunu masaya yatırırken, onu yaratan sebepleri tüm yönleriyle tartışmaktan kaçınamayız. Aynı şeyleri yaparak farklı sonuçlar elde edemeyeceğimiz de ortada.
Ülkemizin yatırıma, üretime, ihracata, istihdama, katma değere yönelmesi gereken milyarlarca dolar sermayesi; basit bir oturma izni ya da geçici vatandaşlık uğruna yurt dışına akıyor…
Türkiye’nin öncelikli meselelerinden biri de bu olmalı…
